Αρμενία – Γεωργία «Στα ιστορικά μονοπάτια» | 19.05.2025

Αναχωρήσεις: 19/05

Διάρκεια: 8 ΗΜΕΡΕΣ

Αρμενία – Γεωργία

«Στα ιστορικά μονοπάτια»

Εγγυημένη αναχώρηση από Αθήνα & Θεσσαλονίκη

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

1η ημέρα | 19/05. Πτήση για Γιερεβάν.

Συνάντηση στο αεροδρόμιο το βράδυ και αναχώρηση για Γιερεβάν. Άφιξη τα ξημερώματα της επόμενης ημέρας.

2η ημέρα | 20/05. Γιερεβάν, περιήγηση-ξενάγηση στην πόλη, μουσείο Ματενανταράν, καθεδρικός ναός του Αγίου Γρηγορίου, Πάρκο της Νίκης, δείπνο στο Γιερεβάν με φολκλορικό πρόγραμμα (περίπου 30-35 χλμ στον προορισμό).

Μετά την άφιξη θα μεταφερθούμε και θα τακτοποιηθούμε στο ξενοδοχείο. Χρόνος για ξεκούραση.

Πρωινό στο ξενοδοχείο.

Αφού λάβουμε τις πρώτες μας πληροφορίες για το ταξίδι, θα ξεκινήσουμε τη γνωριμία μας με την Αρμενία και την πρωτεύουσά της. Το Γιερεβάν είναι μια από τις παλαιότερες συνεχώς κατοικημένες πόλεις στον κόσμο. Ιδρύθηκε το 782 π.Χ. από τον βασιλιά Αργκιστί Α’ του βασιλείου του Ουραρτού με την κατασκευή του φρουρίου Ερεμπούνι, πράγμα που σημαίνει ότι η πόλη είναι κατά 29 χρόνια παλαιότερη από τη Ρώμη.  Σήμερα το Γιερεβάν είναι μια ζωντανή, δυναμική πόλη και καταφέρνει να συνδυάσει την ιστορική της κληρονομιά με τη σύγχρονη ζωή. Αυτή η «ροζ πόλη», όπως αλλιώς λέγεται το Γιερεβάν χάρη στη ροδαλή ηφαιστειογενή πέτρα από την οποία είναι κατασκευασμένα τα περισσότερα κτήριά της, με την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική της και την πανοραμική θέα στο Όρος Αραράτ, αποτελεί ένα πολιτιστικό και ιστορικό κέντρο της Αρμενίας γεμάτο μουσεία, γκαλερί, πανεπιστήμια και ζωντανές αγορές. Στη διάρκεια των περιηγήσεων της ημέρας θα δούμε μεταξύ άλλων τις κεντρικές λεωφόρους, τις πλατείες και τα παρκάκια της πόλης, το κτήριο της Εθνικής Συνέλευσης της Αρμενίας, το μουσείο του μουσικοσυνθέτη Αράμ Χατσατουριάν, την Ακαδημία Επιστημών, τα πασίγνωστα εργοστάσια παραγωγής αρμενικού μπράντι, το Μπλε Τζαμί, το συγκρότημα Κασκάντ, το άγαλμα του Σασουντσί Νταβίντ και πολλά άλλα, ενώ στη διάρκεια της περιπατητικής μας περιήγησης στο «μικρό κέντρο» και την παλιά πόλη θα περάσουμε από την Πλατεία της Ελευθερίας μπροστά από το Εθνικό Ακαδημαϊκό Θέατρο Όπερας και Μπαλέτου, θα κατευθυνθούμε προς την πλατεία αφιερωμένη στον Σαρλ Αζναβούρ, θα δούμε την «Βόρεια Λεωφόρο», τα κτήρια της Εθνικής Πινακοθήκης και του Ιστορικού Μουσείου και θα καταλήξουμε στην κεντρική Πλατεία της Δημοκρατίας. Θα αφιερώσουμε χρόνο στην επίσκεψή μας στο, μεγάλης σπουδαιότητας, Μουσείο Ματενανταράν ή «Ινστιτούτο Αρχαίων Χειρογράφων» που φέρει το όνομα του Μεσρώπ Μαστότς, του δημιουργού του αρμενικού αλφαβήτου. Το γιγαντιαίο άγαλμά του βρίσκεται στην είσοδο του μουσείου. Ως ένα από τα  μεγαλύτερα θεματοφυλάκια-αποθετήρια αρχαίων χειρογράφων στον κόσμο, το Ματενανταράν, διαθέτει έργα ανεκτίμητης πνευματικής και ιστορικής αξίας που χρονολογούνται από τον 5ο αιώνα. Η συλλογή του συμπεριλαμβάνεται στο μητρώο του προγράμματος «Μνήμη του Κόσμου» της UNESCO και διαθέτει μεταξύ άλλων πάνω από δεκαεπτά χιλιάδες αρχαία χειρόγραφα και πάνω από εκατό χιλιάδες ιστορικά, αρχειακά έγγραφα. Επίσης θα επισκεφτούμε το Πάρκο της Νίκης, το οποίο φιλοξενεί το άγαλμα της «Μητέρας Αρμενίας», το οποίο συμβολίζει μεταξύ άλλων τα γυναικεία πρόσωπα της ιστορίας της Αρμενίας που πήραν τα όπλα και στάθηκαν στο πλευρό των ανδρών τους στις μάχες ενάντια στους κατακτητές, βάζοντας πάνω από τη ζωή τους την αγάπη για την ελευθερία. Στις 9 Μαΐου, κάθε χρόνο, χιλιάδες Αρμένιοι επισκέπτονται το άγαλμα της Μητέρας Αρμενίας για να αποθέσουν λουλούδια και για να τιμήσουν τους πεσόντες ήρωες του Μεγάλου Πατριωτικού  (Β’ Παγκοσμίου) Πολέμου 1941-1945. Από το πάρκο, εφόσον το επιτρέπει  ο καιρός, οι επισκέπτες μπορούν να απολαύσουν και την θέα του Όρους Αραράτ, το οποίο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την κουλτούρα και την εθνική ταυτότητα της Αρμενίας, απεικονίζεται ακόμη και στο Εθνόσημο της χώρας. Στη διάρκεια του προγράμματος θα επισκεφτούμε και τον καθεδρικό ναό αφιερωμένο στον Άγιο Γρηγόριο τον Φωτιστή που βρίσκεται στην καρδιά της πόλης, είναι ο μεγαλύτερος καθεδρικός ναός της Αρμενικής Αποστολικής Εκκλησίας και ένα από τα πιο σημαντικά θρησκευτικά κτήρια σε ολόκληρο τον Καύκασο. Ο ναός εγκαινιάστηκε το 2001, ως ζωντανό μνημείο για τα 1700 χρόνια από τον εκχριστιανισμό της Αρμενίας. Η αρχιτεκτονική του συνδυάζει τη μεγαλοπρέπεια του σύγχρονου σχεδιασμού με τη λιτή ιερότητα των παραδοσιακών αρμενικών γραμμών. Το συγκρότημα απαρτίζεται ουσιαστικά από τρεις ναούς — τον Κύριο Ναό, τον Ναό του Αγίου Τιριδάτη και τον Ναό της Αγίας Ασχέν — που συνυπάρχουν αρμονικά, συνθέτοντας έναν ιερό τόπο βαθιάς ιστορικής και πνευματικής σημασίας. Μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος ελεύθεροι. Δείπνο σε εστιατόριο (τοπική κουζίνα) με φολκλορικό πρόγραμμα.

3η ημέρα | 21/05. Γιερεβάν, μνημείο της Γενοκτονίας Τσιτσερνακαμπέρντ, Ετσμιατζίν,  Ζβαρτνότς, Γκαρνί, Γκεγάρντ, επίδειξη παρασκευής λαβάς (περίπου 130 χλμ στον προορισμό).

Πρωινό στο ξενοδοχείο. Επίσκεψη στο Μνημείο αφιερωμένο στα θύματα της Γενοκτονίας των Αρμενίων Τσιτσερνακαμπέρντ. Κάθε χρόνο στις 24 Απριλίου, εκατοντάδες χιλιάδες Αρμένιοι της Αρμενίας και της Διασποράς, καθώς και ξένοι επισκέπτες, επισκέπτονται το Μνημείο για να καταθέσουν στεφάνια και να αποτίνουν φόρο τιμής στα 1,5 εκατομμύρια θύματα της Γενοκτονίας που έλαβε χώρα από το 1915 έως το 1922 στην Οθωμανική Αυτοκρατορία από την νεοσύστατη τότε κυβέρνηση των νεότουρκων. Το μνημείο βρίσκεται πάνω στον ομώνυμο λόφο και θεμελιώθηκε το 1966, αποτελείται από στήλη ύψους 44 μέτρων που συμβολίζει την αναγέννηση των Αρμενίων και 12 λίθινες πλάκες οι οποίες συμβολίζουν τις 12 επαρχίες της Δυτικής Αρμενίας που ήταν κατοικημένες κυρίως από Αρμένιους αλλά και Ποντίους, αλλά σήμερα που βρίσκονται στο έδαφος της  Τουρκίας. Ακριβώς στο κέντρο του κύκλου, σχηματισμένου από τις λίθινες πλάκες, βρίσκεται η άσβεστη «Αιώνια Φλόγα» και είναι αφιερωμένη στα θύματα αυτής της πρωτοφανούς θηριωδίας που εκδηλώθηκε από τους τούρκους. Στη συνέχεια θα αναχωρήσουμε το Θρησκευτικό-Πνευματικό κέντρο της σημερινής Αρμενίας – το Ετσμιατζίν, όπου σήμερα εδρεύει ο Καθολικός (Πατριάρχης) της Αρμενικής Αποστολικής Εκκλησίας. Ο Άγιος Γρηγόριος ο Φωτιστής τον 4ο αιώνα έγινε ο οργανωτής της ιεραρχίας της Αρμενικής Εκκλησίας. Έκτοτε οι επικεφαλής της Αρμενικής Εκκλησίας φέρουν τον τίτλο Καθολικός (Πατριάρχης). «Κατογικός» στα αρμενικά, προέρχεται από την ελληνική λέξη «καθολικός» με την έννοια του «οικουμενικού, παγκόσμιου», ο τίτλος εξακολουθεί να ισχύει μέχρι σήμερα και η έδρα τους αποκαλείται Καθολικό Πατριαρχείο, ενώ ο Καθολικός είναι ο Πνευματικός Ηγέτης της Αρμενικής Εκκλησίας και έχει ρόλο παρόμοιο με εκείνον του Πατριάρχη στην Ορθόδοξη Εκκλησία ή του Πάπα στη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Σύμφωνα με την παράδοση ο Άγιος Γρηγόριος όρισε με ακρίβεια το σημείο, όπου θα έπρεπε να ανεγερθεί ο καθεδρικός ναός, σύμφωνα με το όραμα στο οποίο είδε τον Μονογενή Υιό του Θεού να κατεβαίνει από τον ουρανό με ένα χρυσό σφυρί στο χέρι του… Έτσι ο ναός ονομάστηκε Ετσμιατζίν, δηλαδή «Έλευση του Μονογενή», ενώ η αρχική εκκλησία χτίστηκε τον 4ο αιώνα – μεταξύ 301 και 303. Με την πάροδο του χρόνου, οι ενορίτες γίνονταν  ολοένα και περισσότεροι και η εκκλησία ανακατασκευαζόταν μέχρι και τον 20ο αιώνα. Το Ετσμιατζίν σήμερα είναι μια μικρή θρησκευτική πόλη που περιλαμβάνει την θεολογική σχολή, την μοναστηριακή τράπεζα, τα κελιά των μοναχών, μια βιβλιοθήκη, ένα βαπτιστήριο, ένα μουσείο και την κατοικία του Αρμένιου Καθολικού. Στη διάρκεια των περιηγήσεών μας στο Ετσμιατζίν θα επισκεφτούμε τον Καθεδρικό Ναό (το Καθολικό) και τα αριστουργήματα της πρώιμης χριστιανικής αρχιτεκτονικής – τις εκκλησίες του 7ου αιώνα που ανεγέρθηκαν στη μνήμη των Αγίων Παρθενομαρτύρων Ριψιμέ (Ριψιμιά) και Γκαγιανέ (Γαϊάνη) που διώχθηκαν και μαρτύρησαν για την πίστη τους. Στη συνέχεια θα επισκεφθούμε το αρχαιολογικό χώρο Ζβαρτνότς. Ο καθεδρικός ναός του Ζβαρτνότς είναι ένας ναός τετρακόγχου τύπου, ο οποίος χτίστηκε με εντολή του Καθολικού Νερσές μεταξύ 643-652 και είναι από τα ωραιότερα δείγματα της αρμενικής αρχιτεκτονικής και είναι αποτέλεσμα της τεράστιας εμπειρίας και της δημιουργικής δύναμης των Αρμενίων αρχιτεκτόνων εκείνης της εποχής. Χτισμένος πάνω σε κολώνες, ο ναός άντεξε μέχρι τον 10ο αιώνα, ενώ τα ερείπια του ναού ακόμη και σήμερα εντυπωσιάζουν με τη δύναμή τους και τα ωραία τους γλυπτά. Όλα τα παραπάνω μνημεία συμπεριλαμβάνονται στον Κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Στη συνέχεια θα μεταβούμε στην επαρχία Κοτάικ για να επισκεφτούμε το συγκρότημα του φρουρίου Γκαρνί – ένα από τα πιο δημοφιλή αξιοθέατα στην Αρμενία, καθώς είναι ίσως το πιο γνωστό κτίσμα και σύμβολο της προ-χριστιανικής Αρμενίας. Ο παγανιστικός ναός του φρουρίου Γκαρνί, αφιερωμένος στο θεό του ηλίου Μίχρ, βρίσκεται πάνω από το γραφικό φαράγγι του ποταμού Αζάτ και εναρμονίζεται τέλεια με το γύρω τοπίο, ενώ οι 24 στήλες (κολώνες) του προσδίδουν μια κομψή αρχιτεκτονική εμφάνιση. Χτίστηκε ο ναός τον 1ο αιώνα μ.Χ. από τον βασιλιά Τιριδάτη Α’ και αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της επιρροής της αρχιτεκτονικής της Ελληνιστικής περιόδου στην Αρμενία. Το 1945 ο ζωγράφος Μαρτιρός Σαριάν ανακάλυψε στο χώρο του φρουρίου μια ελληνική επιγραφή που έχρηζε τον «Θεό Ήλιο Τιριδάτη» ως ιδρυτή του ναού. Μετά την υιοθέτηση του Χριστιανισμού ως επίσημη θρησκεία της Αρμενίας το 301, ο ναός μετατράπηκε σε θερινή κατοικία των Αρμένιων βασιλέων. Το 1679, ένας ισχυρός σεισμός προκάλεσε σχεδόν την πλήρη καταστροφή του ναού, ενώ οι εργασίες αποκατάστασής του ξεκίνησαν μόλις το 1966 και διήρκεσαν σχεδόν 10 χρόνια. Σήμερα, γύρω από τον ναό, μπορεί κανείς να δει τα ερείπια του αρχαίου φρουρίου, του βασιλικού παλατιού και του βασιλικού λουτρού, το οποίο εντυπωσιάζει με το πολύχρωμο μωσαϊκό του. Το 2011 τo ιστορικό-πολιτιστικό συγκρότημα Γκαρνί τιμήθηκε με το Βραβείο UNESCO-Ελλάδα Μελίνα Μερκούρη. Στο δε φαράγγι του Γκαρνί δέος προκαλούν στους επισκέπτες οι εντυπωσιακοί πολυγωνικοί στύλοι από βασάλτη που σχηματίστηκαν από ηφαιστειακή λάβα. Λόγω της απίστευτης συμμετρίας αυτών των στύλων που κρέμονται «ενάντια στη βαρύτητα», αυτό το μοναδικό φυσικό μνημείο, μοιάζει με το εκκλησιαστικό όργανο και αποκαλείται από τους ντόπιους ως  «συμφωνία των λίθων» (δεν είναι προσβάσιμο για μεγάλα οχήματα / εφόσον το επιτρέπει ο καιρός, τμήμα του βράχου θα φαίνεται και από απόσταση). Ακολουθεί η επίσκεψή μας στο μοναστήρι Γεγάρντ – ένα αξεπέραστο αριστούργημα της αρμενικής αρχιτεκτονικής του μεσαίωνα. Ορισμένες από τις εκκλησίες του συγκροτήματος είναι επιδέξια λαξευμένες σε έναν τεράστιο βράχο του παρακείμενου βουνού με απότομους γκρεμούς. Το πρώτο μοναστήρι στο χώρο είχε ιδρυθεί τον 4ο αιώνα, ονομαζόταν Αϊριβάνκ (σπηλαιώδες μοναστήρι) και είχε καταστραφεί από τους Άραβες τον 9ο αιώνα. Το μοναστήρι αναπτύχθηκε ξανά και η κύρια εκκλησία του (το καθολικό) κατασκευάστηκε το 1215, όταν η Βασίλισσα της Γεωργίας Ταμάρα κατέκτησε το μεγαλύτερο μέρος της Αρμενίας στην τότε αντιπαράθεσή της με τους Σελτζούκους, ενώ η πρώτη λαξευτή εκκλησία της μονής κατασκευάστηκε το 1250. Η νέα ονομασία του μοναστηριού Γκεγάρντ μεταφράζεται ως «Μονή της Λόγχης» και προέρχεται από τη λόγχη που είχε τραυματίσει τον Ιησού κατά τη Σταύρωση και βρισκόταν ανάμεσα από τα σημαντικά κειμήλια και λείψανα που φυλάσσονταν εδώ  πριν αυτά μεταφερθούν στο Ετσμιατζίν. Από το 2000 η μονή έχει συμπεριληφθεί στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Στη διάρκεια της ημέρας θα παρακολουθήσουμε και επίδειξη ετοιμασίας (masterclass) του παραδοσιακού ψωμιού της Αρμενίας που ονομάζεται λαβάς.  Όπως λέει μια τοπική παροιμία: «το ψωμί είναι το στήριγμα της ζωής». Το λαβάς είναι ένα από τα πιο δημοφιλή γαστρονομικά σύμβολα της Αρμενίας και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της αρμενικής κουζίνας. Πρόκειται για έναν παραδοσιακό, μαλακό και λεπτό άρτο που ψήνεται σε τονίρ (ειδικός φούρνος μέσα στη γη, συνήθως από πηλό). Παρόλο που η παρασκευή του λαβάς απαιτεί ιδιαίτερες δεξιότητες, το ψήσιμό του αποτελεί κυρίως γυναικεία ασχολία. Αιώνες τώρα, το λαβάς καταναλώνεται από όλες τις κοινωνικές τάξεις της Αρμενίας και εκτιμάται για τη μοναδική του γεύση καθώς και για την ικανότητά του να διατηρείται για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς να χάνει την ποιότητά του. Το 2014, «Η προετοιμασία, η σημασία και η εμφάνιση του παραδοσιακού άρτου λαβάς, ως έκφραση της αρμενικής κουλτούρας» εγγράφηκε στον Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Κατά τη διάρκεια του masterclass θα παρακολουθήσουμε τις τεχνικές παρασκευής του λαβάς και, φυσικά, θα το γευτούμε φρεσκοψημένο μαζί με μυρωδάτα, φρέσκα χόρτα και πεντανόστιμο τοπικό τυρί. Μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος επιστροφή στο ξενοδοχείο.

4η ημέρα | 22/05. Γιερεβάν, Χορ Βιράπ,  σπήλαιο Αρενί,  οινοποιείο Χιν Αρενί, Νοραβάνκ (περίπου 250 χλμ στον προορισμό).

Πρωινό στο ξενοδοχείο. Αναχώρηση για την επαρχία Αραράτ για να επισκεφτούμε τη μονή Χορ Βιράπ, η οποία βρίσκεται σε έναν λόφο κοντά στην σημερινή πόλη Αρτασάτ και την 4η κατά σειρά ομώνυμη αρχαία πρωτεύουσα  της Μεγάλης Αρμενίας που στην Αρχαία Ελληνική ονομαζόταν Αρτάξατα. Το μοναστήρι φημίζεται για τον κεντρικό του ρόλο στην πνευματική μεταμόρφωση της Αρμενίας, ενώ η ονομασία Χορ βιράπ μεταφράζεται από την Αρμενική ως «βαθύς λάκκος». Εδώ, από τον βασιλιά Τιριδάτη Γ’ είχε φυλακιστεί μέσα σε έναν λάκκο – μπουντρούμι ο Γρηγόριος ο Φωτιστής – βασικό πρόσωπο του εκχριστιανισμού της Αρμενίας και πρώτος Καθολικός  (Πατριάρχης) της Αρμενίας, ο οποίος αργότερα αγιοκατατάχθηκε από την Αρμενική Εκκλησία. Ο βασιλιάς τότε επέμενε ο κρατούμενος να αποκηρύξει τον χριστιανισμό, αλλά ο Γρηγόριος δεν υπέκυψε. Ύστερα από δεκατρία χρόνια φυλακής, θεραπεύοντας τον βασιλιά από την σοβαρή ψυχασθένεια που θα τον οδηγούσε σε βέβαιο θάνατο, ο Γρηγόριος κατάφερε να πείσει τον βασιλιά Τιριδάτη για τη δύναμη της πίστης στο Χριστό. Αργότερα ο Γρηγόριος μετατράπηκε σε θρησκευτικό μέντορα του βασιλιά και καθοδήγησε τον αγώνα για τον εκχριστιανισμό της χώρας. Έτσι, η Αρμενία έγινε το πρώτο κράτος στην ιστορία που υιοθέτησε τον Χριστιανισμό ως επίσημη θρησκεία (κατά παράδοση το 301). Αρχικά, πάνω από το μέρος που είχε φυλακιστεί ο Άγιος Γρηγόριος Φωτιστής είχε χτιστεί  ένα παρεκκλήσι προς τιμήν του Αγίου (το 642 μ.Χ ). Κατά τη διάρκεια των αιώνων το μοναστήρι άλλαξε αρκετές φορές. Σήμερα η είσοδος της υπόγειας φυλακής που έχει διασωθεί βρίσκεται στο παρεκκλήσι του Αγίου Γρηγορίου, χτισμένο πλέον το 1661, ενώ στο κεντρικό τμήμα του μοναστηριού μεταξύ άλλων υπάρχουν τα κελιά των μοναχών και η εκκλησία Σουρμπ Αστβατάτσιν (της Θεοτόκου) του 17ου αιώνα. Το μοναστήρι προσφέρει επίσης εκπληκτική θέα στο μυθικό Όρος Αραράτ. Το μοναστήρι αποτελεί ένα από τα διασημότερα μέρη προσκυνήματος για τους Αρμενίους από διάφορες χώρες του κόσμου. Ακολουθεί μετάβαση στην επαρχία Βαγιότς Τζορ για να επισκεφτούμε το σπήλαιο Αρενί 1, το οποίο ανακαλύφθηκε το 2007 και παρείχε στους ερευνητές ανεκτίμητες πληροφορίες για τη νεολιθική και τη χαλκολιθική περίοδο. Στο σπήλαιο έχει βρεθεί το παλαιότερο (γνωστό σήμερα ) δερμάτινο παπούτσι στον κόσμο, που πιστεύεται πως χρονολογείται από το 3500 π.Χ., καθώς και τα παλαιότερα υπολείμματα παραγωγής κρασιού στον κόσμο, υποδηλώνοντας ότι το κρασί παρασκευαζόταν στην περιοχή ήδη από το 4100 π.Χ. Επιπλέον στο σπήλαιο έχουν αποκαλυφθεί ίχνη ανθρώπινης ζωής που χρονολογούνται από τον 6ο αιώνα π.Χ., μεταξύ των οποίων αγγεία, εργαλεία και υπολείμματα τελετουργικών ταφών. Ακολουθεί επίσκεψη στο οινοποιείο Χιν Αρενί (μεταφράζεται ως «Παλιά Αρενί»). Εδώ αριστοτεχνικά παρουσιάζονται τοπικές ποικιλίες σταφυλιού, ενώ οι ιστορικές τοπικές παραδόσεις της οινοποιίας συνδυάζονται με τον καλύτερο τρόπο με τον σύγχρονο εξοπλισμό της οινοπαραγωγής. Στο οινοποιείο θα έχουμε την δυνατότητα πραγματοποίησης γευσιγνωσίας των φημισμένων οίνων τοπικής παραγωγής. Στη συνέχεια, διαπερνώντας το γραφικό φαράγγι Αμαγού με τους απόκρημνους κόκκινους βράχους, θα φτάσουμε σε ένα από τα πιο δυσπρόσιτα μοναστήρια της Μεσαιωνικής Αρμενίας, τη μονή Νοραβάνκ (σημαίνει νέο μοναστήρι) – το «μαργαριτάρι της Αρμενικής θρησκευτικής αρχιτεκτονικής». Το μοναστικό συγκρότημα του 13ου αιώνα ήταν σημαντικό πολιτιστικό και εκπαιδευτικό κέντρο της εποχής, όπου δραστηριοποιήθηκαν διάσημοι συγγραφείς και λόγιοι, ενώ σήμερα περιλαμβάνει την εκκλησία του Σουρμπ Καραπέτ, το παρεκκλήσι του Σουρμπ Γκριγκόρ, την εκκλησία Σουρμπ Αστβατσατσίν (της Αγίας Θεοτόκου), διάφορα Χατσκάρ (σταυρόπετρες) και ερείπια διαφόρων πολιτικών κτιρίων τόσο μέσα όσο και έξω από τον περίβολο. Μεταξύ όλων ξεχωρίζει η διώροφη εκκλησία Σουρμπ Αστβατσατσίν που έχει μια μοναδική διώροφη είσοδο και περίτεχνα σκαλισμένη πρόσοψη. Εδώ αξίζει να προσέξουμε τον πανέμορφο κωνικό τρούλο που στηρίζεται σε κυκλική κιονοστοιχία, καθώς και τις ασυνήθιστες σκάλες που οδηγούν στον πάνω όροφο. Πάνω από τις εισόδους της εκκλησίας βρίσκονται ανάγλυφα που απεικονίζουν την Παναγία με το Θείο Βρέφος, τους Αρχαγγέλους, τον Χριστό και τους αποστόλους Πέτρο και Παύλο. Μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος επιστροφή στο ξενοδοχείο.

5η ημέρα | 23/05. Γιερεβάν – λίμνη Σεβάν, Σεβαναβάνκ, Ντιλιτζάν, Γκοσαβάνκ, Ιτζεβάν (μεσημεριανό γεύμα) – Τιφλίδα (περίπου 300 χλμ στον προορισμό).

Πρωινό στο ξενοδοχείο και check out νωρίς το πρωί. Αναχώρηση για τη λίμνη Σεβάν – το «γαλάζιο μαργαριτάρι» και τη μεγαλύτερη λίμνη της Αρμενίας που είναι μια από τις μεγαλύτερες φυσικές λίμνες στον κόσμο  και η μεγαλύτερη λίμνη γλυκού νερού στην περιοχή του Καυκάσου. Βρίσκεται σε υψόμετρο περίπου των 1900 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και καλύπτει έκταση των περίπου 1240 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Η λίμνη έχει ηφαιστειακή προέλευση και περιβάλλεται από οροσειρές που φτάνουν το υψόμετρο των 3.000 μέτρων, σε αυτήν εκβάλλουν 28 ποταμοί, ενώ από αυτήν πηγάζει μόνο ένας. Η λίμνη Σεβάν είναι γνωστή τόσο για τη φυσική της σημασία όσο και για την πολιτιστική και ιστορική της αξία, καθώς στις όχθες της, σε μια πλαγιά της ομώνυμης χερσονήσου βρίσκεται το μοναστήρι Σεβανάβανκ, ένα από τα πιο εμβληματικά μνημεία της Αρμενίας, που χρονολογείται από τον 9ο αιώνα. Η ομορφιά της περιοχής και τα γαλαζοπράσινα χρώματα της λίμνης κάνουν τους επισκέπτες να καταφθάνουν συνεχώς στο σημείο για να την θαυμάσουν από κοντά. Επιπλέον, η περιοχή γύρω από τη λίμνη είναι ένας δημοφιλής τουριστικός προορισμός και προσφέρει δραστηριότητες όπως η κολύμβηση, η ιστιοπλοΐα και το ψάρεμα. Στη συνέχεια αναχωρούμε για την επαρχία Ταβούς και θα κάνουμε μια σύντομη στάση στο Ντιλιτζάν – μια από τις πιο γραφικές και δημοφιλείς ορεινές πόλεις της Αρμενίας που μαγεύει τους επισκέπτες με τη μοναδική της φύση, το ήπιο κλίμα και την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά της. Η συγκεκριμένη περιοχή συχνά αποκαλείται «η μικρή Ελβετία της Αρμενίας» λόγω των πανέμορφων δασών, των απότομων λόφων και των καθαρών ποταμών που την περιβάλλουν. Βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της χώρας, μέσα στον Εθνικό Δρυμό Ντιλιτζάν, έναν από τους σημαντικότερους φυσικούς θησαυρούς της Αρμενίας που φιλοξενεί πλούσια χλωρίδα και πανίδα, συμπεριλαμβανομένων σπάνιων ειδών δέντρων και ζώων. Στην ευρύτερη του δρυμού βρίσκονται επίσης αρχαία μοναστήρια, όπως το Αγαρτσίν και το Γκοσαβάνκ που αποτελούν εξαιρετικά δείγματα μεσαιωνικής αρμενικής αρχιτεκτονικής. Ένα από αυτά, το Γκοσαβάνκ, θα το επισκεφτούμε. Ιδρύθηκε το μοναστήρι τον 12ο, ενώ η ονομασία του οφείλεται στον εν λόγο ιδρυτή του, στον διάσημο Αρμένιο μελετητή και θεολόγο Μχιτάρ Γκος. Η μονή αποτέλεσε σημαντικό κέντρο εκπαίδευσης και διατήρησης της αρμενικής γραμματείας, όπου μελετητές αντέγραφαν και συντηρούσαν αρχαία χειρόγραφα. Το μοναστηριακό συγκρότημα περιλαμβάνει αρκετές εκκλησίες, μια βιβλιοθήκη και ένα σχολείο, καθώς επίσης φημίζεται για τη λεπτομερή διακόσμηση και τα περίτεχνα χατσκάρ (αρμενικές σταυρόπετρες), τα οποία με τη σειρά τους αποτελούν χαρακτηριστικά δείγματα της δεξιοτεχνίας των Αρμένιων λιθοξόων. Μεταξύ αυτών βρίσκεται και το αριστούργημα του καλλιτέχνη Πογός του 1291, το λεγόμενο «δαντελωτό» χατσκάρ, το οποίο συχνά προσελκύει την προσοχή επισκεπτών και μελετητών της αρμενικής πολιτιστικής κληρονομιάς. Συνεχίζουμε τη διαδρομή μας μέσα στα φυλλοβόλα δάση της επαρχίας Ταβούς για να φτάσουμε στην πόλη Ιτζεβάν και να κάνουμε το διάλειμμά μας για το μεσημεριανό γεύμα. Στη συνέχεια κατευθυνόμαστε προς τα σύνορα Αρμενίας – Γεωργίας. Αφού ολοκληρώσουμε όλες τις απαραίτητες διαδικασίες των συνοριακών και τελωνειακών ελέγχων, θα συνεχίσουμε την διαδρομή μας πλέον στο έδαφος της Γεωργίας με κατεύθυνση προς την πρωτεύουσά της. Φτάνοντας στην Τιφλίδα, αφού πάρουμε μια πρώτη γεύση από το κέντρο τις πόλης, θα κατευθυνθούμε προς το ξενοδοχείο. Τακτοποίηση και ελεύθεροι.

6η ημέρα | 24/05. Τιφλίδα, περιήγηση-ξενάγηση στην πόλη, παλιά πόλη, λόφος Μτατσμίντα, ναοί: Σαμέμπα, Μετέχι, Σιόνι, Αντσισχάτι, δείπνο με φολκλορικό πρόγραμμα (περίπου 25-30 χλμ στον προορισμό).

Πρωινό στο ξενοδοχείο. Αναχώρηση για έναν απολαυστικό συνδυασμό πανοραμικής και περιπατητικής περιήγησης-ξενάγησης στα κυριότερα αξιοθέατα της πρωτεύουσας της Γεωργίας, όπου θα πραγματοποιήσουμε ένα ταξίδι στο χρόνο – από την αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας μελετώντας ένα «πολύχρωμο ψηφιδωτό» της ιστορίας και της ζωής της Τιφλίδας. Μεταξύ άλλων θα δούμε ή/και θα επισκεφτούμε τις παλαιότερες γειτονιές της πόλης, την Αμπανοτούμπανι (περιοχή των ιαματικών λουτρών) και την Αβλαμπάρι (λεγόμενη Αρμενική περιοχή), το μνημείο του ιδρυτή της πόλης Βαχτάνγκ Γκοργκασάλι (σημαίνει λυκοκέφαλος), την παλιότερη Ορθόδοξη εκκλησία Αντσισχάτι (5ου αιώνα) της Γεννήσεως της Θεοτόκου, την Αρμενική εκκλησία Σουρμπ Γκεβόρκ 14ου αιώνα, την Καθεδρική Συναγωγή και το Καθεδρικό Τζαμί της πόλης, το φρούριο Ναρικάλα, την έδρα του Πατριάρχη της Γεωργίας, τα σήματα κατατεθέντα της πόλης – τους ναούς της Κοιμήσεως της Θεοτόκου Μετέχι του 12ου αιώνα (εδώ βρίσκεται ο τάφος της Αγίας Σουσανίκ της Βασίλισσας της Γεωργίας) και Σιόνι (ονομάστηκε προς τιμήν του Όρους Σιών στην Ιερουσαλήμ, το κύριο ιερό κειμήλιο του ναού είναι ο σταυρός της Ισαποστόλου Νίνας, Φωτίστριας της Γεωργίας που είναι φτιαγμένος από αμπέλι και είναι δεμένος με τα μαλλιά της Αγίας), την Γέφυρα της Ειρήνης, τις κεντρικές πλατείες της Ανεξαρτησίας και της Επανάστασης, το Κοινοβούλιο της Γεωργίας, την Εθνική Πινακοθήκη και την Ακαδημία των Καλών Τεχνών, τον ποταμό Κουρά και το πάρκο Ρίκε, την λεωφόρο Ρουσταβέλι και πολλά άλλα. Θα επισκεφτούμε το λόφο Μτατσμίντα απ’ όπου μας ανοίγεται μια μοναδική, μαγευτική θέα προς την πόλη και τις γύρω περιοχές. Εδώ βρίσκεται ο ναός του Οσίου Νταβίντ Γκαρεντζί, κτισμένος στη θέση της σπηλιάς όπου ασκήτευε ο Άγιος τον 5ο αιώνα. Θα συνεχίζουμε με το λόφο του Προφήτη Ηλία και την επίσκεψή μας  στο Καθεδρικό Ναό της Αγίας Τριάδος – Σαμέμπα – κύριο ναό της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Γεωργίας. Ο ναός έχει 13 κλίτη, ενώ το ύψος του, υπολογίζοντας και τον κάτω ναό, ξεπερνά τα 100 μέτρα. Αποτελεί αναμφισβήτητα ένα σύγχρονο σύμβολο της πόλης και της αναγέννηση της Ορθοδοξίας στη χώρα και χτίστηκε με κεφάλαια που συγκεντρώθηκαν από απλούς πολίτες και τοπικούς επιχειρηματίες. Μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος ελεύθεροι. Δείπνο σε εστιατόριο με τοπική κουζίνα και φολκλορικό πρόγραμμα (το δείπνο ενδέχεται να μεταφερθεί σε άλλη ημέρα).

7η ημέρα | 25/05. Τιφλίδα, Μτσχέτα, Σβετιτσχοβέλι, Τζβάρι, Ουπλίστσιχε (περίπου 200 χλμ στον προορισμό).

Πρωινό στο ξενοδοχείο. Το σημερινό μας πρόγραμμα θα ξεκινήσει με την επίσκεψή μας στην αρχαία πρωτεύουσα της Γεωργίας (του Βασίλειου της Ιβηρίας), την Μτσχέτα, η οποία είναι μια από τις παλαιότερες πόλεις της Γεωργίας και η πρώτη αναφορά στην πόλη χρονολογείται από τον 5ο αιώνα π.Χ.. Υπήρξε πρωτεύουσα και σημαντικό θρησκευτικό και πολιτιστικό κέντρο της Γεωργίας από την περίοδο του εκχριστιανισμού της τον 4ο αιώνα μέχρι τον 5ο αιώνα. Τότε δηλαδή που η πρωτεύουσα μεταφέρεται από τον βασιλιά Βαχτάνγκ Γκοργκασάλι στην Τιφλίδα. Θα επισκεφτούμε το ναό Σβετιτσχοβέλι 11ουαιώνα – ένα σημαντικό σύμβολο της Ορθοδοξίας της Γεωργίας και αριστούργημα του Πρώιμου Μεσαίωνα που έχει αναγνωριστεί ως Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς από την UNESCO. Μεταξύ πολλών ιστορικών και θρησκευτικών κειμηλίων, θρύλοι και παραδόσεις θέλουν να φιλοξενείται εδώ και o «Άρραφος Χιτώνας του Χριστού». Λέγεται ότι φυλάσσεται κάτω από ένα κιβούρι του 17ου αιώνα μέσα στο ναό, μαζί με την ενταφιασθείσα Αγία Σιδωνία και συνδέεται με την Αγία Νίνα και το θαύμα του Αγίου, Ζωοδόχου Στύλου (από εδώ προκύπτει η ονομασία του ναού). Στη συνέχεια θα ανηφορήσουμε προς τη μονή Τζβάρι (του Σταυρού) που ιδρύθηκε τον 6ο αιώνα και βρίσκεται στην κορυφή του ομώνυμου υψώματος και λέγεται πως χτίστηκε στο σημείο, όπου η Αγία και Ισαπόστολη Νίνα είχε στήσει έναν  ξύλινο σταυρό μετά την υιοθέτηση του Χριστιανισμού ως κρατική θρησκεία από τον τότε βασιλιά της Ιβηρίας. Στη συνέχεια, κατευθυνόμαστε δυτικά προς την πόλη Γκορί, όπου στην ευρύτερη περιοχή της ομώνυμης επαρχίας υπάρχουν πολλά ενδιαφέροντα μνημεία. Ένα από τα ποιο γνωστά από αυτά είναι η «λαξευμένη» πόλη των σπηλαίων Ουπλιστσίχε (4ος αιώνας π.Χ. – 1ος αιώνα μ.Χ), η οποία ακόμη και από απόσταση εντυπωσιάζει τους επισκέπτες με την ασυνήθιστη εμφάνισή της. Είναι μία από τις αρχαιότερες «πόλεις σπηλαίων» στον πλανήτη και είναι ένα συγκρότημα φυσικών και τεχνητών σπηλαίων στην ψηλή αριστερή όχθη του ποταμού Κουρά. Το όνομα Ουπλιστίχε μεταφράζεται ως «φρούριο του Κυρίου» ή «φρούριο του Θεού». Κατά τη διάρκεια της ακμής της, η πόλη περιλάμβανε περισσότερες από 700 σπηλιές, εκ των οποίων περίπου οι 150 έχουν διασωθεί μέχρι σήμερα. Κατά τον 10ο αιώνα ο πληθυσμός της πόλης άγγιζε τους 20 χιλιάδες κατοίκους. Το Ουπλιστίχε είναι ένας σημαντικός πολιτιστικός και αρχαιολογικός χώρος της Γεωργίας και είναι πραγματικά μοναδικό, καθώς έχει διατηρήσει τα ερείπια αρχιτεκτονικών και θρησκευτικών κτισμάτων από σχεδόν 3 χιλιετίες. Η πόλη είναι προστατευόμενη περιοχή της UNESCO, ενώ ορισμένες τοποθεσίες στο ανατολικό τμήμα του οικισμού παραμένουν ανεξερεύνητες μέχρι σήμερα και διατηρούνται για μελλοντική έρευνα. Μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος επιστροφή στο ξενοδοχείο.

8η ημέρα | 26/05. Τιφλίδα, πτήση επιστροφής (περίπου 30 χλμ στον προορισμό).

Check out από το ξενοδοχείο και μεταφορά στο αεροδρόμιο για να πάρουμε την πτήση της επιστροφής μας (τα ξημερώματα).

ΤΙΜΕΣ

Περιλαμβάνονται:

• Αεροπορικά εισιτήρια οικονομικής θέσης για πτήσεις προς/από τους προορισμούς
• Αποσκευές ανά άτομο: 1 παραδοτέα αποσκευή 23κιλά + 1 χειραποσκευή 8κιλά (55x40x20cm) + 1 μικρό προσωπικό αντικείμενο (μπορεί να είναι μια γυναικεία/αντρική τσάντα μικρού μεγέθους ή θήκη φορητού υπολογιστή και πρέπει να χωρά κάτω από το μπροστινό κάθισμα)
• Διαμονή σε επιλεγμένα ξενοδοχεία βάση προγράμματος για 7 διανυκτερεύσεις
• Διατροφή βάση προγράμματος: 6 πρωινά στο ξενοδοχείο + 2 δείπνα (προκαθορισμένο μενού) σε εστιατόριο με φολκλορικό πρόγραμμα (χωρίς ποτά) + 1 μεσημεριανό γεύμα (προκαθορισμένο μενού) σε εστιατόριο (χωρίς ποτά)
• Μεταφορές στους προορισμούς βάση προγράμματος
• Περιηγήσεις – ξεναγήσεις βάση προγράμματος
• Έμπειρος αρχηγός-συνοδός από Ελλάδα για γκρουπ άνω των 16 ατόμων
• Ασφάλεια αστικής ευθύνης
• Φ.Π.Α.

Δεν περιλαμβάνονται: 

• Φόροι αεροδρομίων, επίναυλοι καυσίμων, τέλη εισόδων σε αξιοθέατα, πακέτο ταξιδιωτικής ασφάλισης “ExtraII”: σύνολο βάση τιμοκαταλόγου
• Όσα δεν αναγράφονται στα «περιλαμβάνονται» ή/και αναγράφονται ως προαιρετικά/προτεινόμενα
• Ξεχωριστή άδεια φωτογράφισης και βίντεο λήψης στα μουσεία (όπου απαιτείται)
• Επιπλέον γεύματα, ποτά κλπ
• Φιλοδωρήματα, αχθοφορικά κλπ